میکروسکوپ پلاریزان در مطالعات سنگ شناسی و دیرینه زیستی
میکروسکوپ پلاریزان (Polarizing Light Microscope – PLM) این ابزار یکی از تجهیزات کلیدی در مطالعات سنگ شناسی، کانی شناسی و فسیل شناسی بوده و با استفاده از نور پلاریزه قادر است ساختارهای ریز و بافت های معدنی را که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند، نمایان سازد.
در این میکروسکوپ، با چرخش فیلترهای پلاریزه، تغییرات مربوط به رنگها، شفافیت و نحوه برهمکنش نور با ساختار بلورین کانیها مشاهده میشود؛ بدین ترتیب امکان تشخیص ترکیب کانیشناسی و تعیین ویژگیهای نوری بلورها فراهم میگردد. همچنین قادر است بافت سنگ، شکل و جهتگیری بلورها و ارتباط میان فازهای مختلف معدنی را بهصورت دقیق مشخص کند. در حوزه دیرینهزیستی، این ابزار قادر است جزئیات ساختاری میکروفسیلها، صدفها و استخوانها را آشکار سازد و اطلاعات ارزشمندی در خصوص روند رشد، شرایط زیستمحیطی و فرآیندهای دیاژنتیکی فسیلها ارائه دهد.
از نظر زمینشناسی، میکروسکوپ پلاریزان برای تشخیص سنگهای آذرین، رسوبی و دگرگونی و تفکیک آنها از یکدیگر کاربرد گسترده دارد. برای استفاده از این میکروسکوپ، ابتدا مقاطع نازک از نمونههای سنگ یا کانی در ضخامت استاندارد حدود ۳۰ میکرومتر در آزمایشگاه تهیه میشود. سپس این مقاطع تحت دو سامانه روشنایی متفاوت بررسی میشوند:
· نور عبوری (Transmitted Light): مناسب برای بررسی کانیهای شفاف، بهویژه کانیهای سیلیکاته که نور قادر است از مقطع نازک آنها عبور کند.
· نور انعکاسی (Reflected Light): قابل استفاده برای مطالعه کانیهای اوپک (ناتراوا) از جمله سولفیدها، کانیهای فلزی و کانسنگها. در این روش، نور پس از برخورد با سطح نمونه منعکس شده، از فیلتر پلاریزه عبور کرده و وارد سامانه اپتیکی دستگاه میشود.
در نتیجه، میکروسکوپ پلاریزان ابزار قدرتمندی برای بررسی ویژگیهای بافتی، ساختاری و نوری سنگها و فسیلها است و نقش فوقالعادهای در تحلیلهای زمینشناسی و دیرینزیستی دارد.
این میکروسکپ با همکاری شرکت فیزیک انگاره توس ساخته و جانمایی شده است.